Pożegnanie Przyjaciela

3 stycznia zmarł Redaktor

Zefiryn Jędrzyński (1930–2019)


Do Towarzystwa Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu wprowadzili Go w 1976 r. Janina i Zygfryd Gardzielewscy. Ostatni raz był na zebraniu wśród bliskich swemu sercu komilitonów i przyjaciół bibliofilskiej braci – 17 października 2017 r. w sali na ostatnim piętrze Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Wówczas to Stanisław Frankowski został uhonorowany dyplomem Członka Honorowego TBL i opowiadał o swej pasji. Zefiryn był na tym spotkaniu z wnukiem. W tej samej sali 11 lutego 2016 r. opowiadał o swej autobiografii w trakcie kameralnej „promocji” wydawnictwa Towarzystwa Miłośników Torunia Było jak było. O młodości, redagowaniu „Nowości”, „Gazety Pomorskiej” polityce i przyjaźni. To w gronie przyjaciół i toruńskich miłośników pięknodruczków – został obdarowany przez prezydenta Torunia Michała Zaleskiego piękną szklaną statuetką Anioła, symbolu miasta. Nie trzeba było słów, było widać, że była to dla Niego niespodzianka i był zadowolony, że zauważono Jego książkę. (Biadolił tylko cichutko, że gdyby wiedział to by był w garniturze). O swej autobiografii w materiale dnia opowiedział red. Ewie Jarczyk z Telewizji Toruń. A o swej kolekcji książek, którą zaprezentował toruńskim telewidzom, rozmawiał z red. Marią Choduń. Materiał powstał w jego mieszkaniu przy Podgórnej. Kiedy mówił o swych zbiorach i swej pasji kolekcjonerskiej był rozpromieniony i takim go zapamiętam. Jak na dociekliwego polonistę przystało zbierał syntezy dziejów literatury polskiej od początku XIX w. do XX-lecia w. międzywojennego. Było tego ze 100 tytułów, tj. 190 tomów, często nie rejestrowanych w bibliografiach; zaprezentował je m.in. na wystawie bibliofilskiej w 1996 r. Spis tej ekspozycji znalazł się w druku okolicznościowym Jubileuszowe spotkanie bibliofilskie. 25 maja 1996 roku.

Był Wiernym przyjacielem, dbał o zachowanie pamięci bliskich mu osób. Nie ustawał w zabiegach, by przypominać osiągnięcia zmarłych komilitonów Zygfryda i Niny Gardzielewskich (m.in. zamieścił teksty w publikacji Wybitny artysta sztuki książki i typografii. Materiały sesji poświęconej Zygfrydowi Gardzielewskiemu (1914–2001), pod red. Janiny Huppenthal, Toruń 2003) czy Tadeusza Zakrzewskiego. Pamiętał o nich, pisał, kiedy odchodzili, dbał by pamięć o nich – a to materia ulotna – nie rozpłynęła się w pogoni za coraz szybciej pędzącym wagonikiem życia każdego z nas. Przygotował do druku i wydał Karteczki własnego wyrobu. Listy Wisławy Szymborskiej do Tadeusza Zakrzewskiego w Toruniu, Toruń 2012, a po śmierci przyjaciela Wspomnienia torunianina z Podgórza, Toruń 2016. Nawet kiedy nie mógł wychodzić z domu, interesował się sprawami bieżącymi bibliofilów, dwa ostanie wieczory bibliofilskie w ubiegłym roku odbyły w Książnicy, cieszył się z tego faktu. Mówiłam o Janinie Huppenthal i Zygmuncie Mocarskim, był zainteresowany prezentacjami, które przygotowałam, zapisałam Je dla niego w chmurze (wówczas nie tej niebiańskiej), ale internetowej i przesłałam link.

Nie tylko do mnie, dzwonił i pisał, także maile, kiedy coś radosnego spotkało kogoś z naszego grona, czy z okazji świąt. Życzliwie zauważał sukcesy, te małe i duże każdego bibliofila, a także moje, i innych przyjaciół Towarzystwa. Lubił smakołyki przygotowywane dla Niego przez Oduszkę Czarnecką i Annę Zakrzewską, także radośniki z jej działki.

Trudno uwierzyć, że nic już nie napisze.

Trzeba wierzyć, że jest  w bibliofilskim raju, może jest on podobny do Jego mieszkania „Nad Atlantem”, w którym gościł swego czasu przyjaciół i komilitonów, serwował wówczas opowieści o swej kolekcji i pyszną szarlotkę.

 

dr Katarzyna Tomkowiak

 

Pogrzeb we wtorek 8 stycznia 2019 r.,
o godz. 14.00 Msza Święta żałobna, która zostanie odprawiona w kościele pw. Matki Boskiej Zwycięskiej przy ul. Podgórnej.

Po Mszy Świętej ceremonia pogrzebowa odbędzie się na Centralnym Cmentarzu Komunalnym przy ul. Grudziądzkiej 192.

miedzioryt Wojciecha Jakubowskiego

drzeworyt Marii Pokorskiej