Pierwsze wydawnictwa bibliofilskie
Działalność wydawnicza odegrała bardzo ważną rolę podczas trzynastoletniej działalności Towarzystwa. Wszystkie publikacje są świadectwem wielkiego zaangażowania się w sferę kultury polskiej i podnoszenie estetyki polskich wydawnictw. Spośród ogólnego bilansu 10 publikacji wydanych w latach 1926-1939, na szczególną uwagę zasługuje kilka interesujących publikacji. Już w 1927 r. bibliofile zaczęli przygotowywać materiały do wydania pierwszego dzieła, którym miała być praca Fryderyka Skarbka pt. Małe przyjemności pożycia, ale inicjatywa ta nie została zrealizowana.
Pierwszą publikacją Towarzystwa Bibliofilów była praca Zygmunta Mocarskiego oraz Karola Kruszyńskiego O książkach dwa wiersze. Dzieło to nigdy nie znajdowało się w oficjalnych spisach wydawnictw Towarzystwa, dlatego też w publikacji Henryka Baranowskiego Towarzystwo Bibliofilów im. J. Lelewela. Działalność wydawnicza w latach 1927-1983: bibliografia została oznaczona numerem „0” . Pierwszym oficjalnym wydawnictwem Towarzystwa Bibliofilów im. Joachima Lelewela w Toruniu było dzieło Adama Mickiewicza Do Joachima Lelewela z okoliczności rozpoczęcia kursu historyi powszechney w Uniwersytecie Wileńskim, dnia 6 stycznia 1822 roku, wykonane na pamiątkę uroczystego obchodu pierwszego stulecia istnienia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie oraz z okazji III Zjazdu Bibliofilów Polskich we Lwowie. Pracę opublikowano w 1928 r. Jeden egzemplarz na pergaminie ofiarowano bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 200 egzemplarzy uczestnikom III Zjazdu Bibliofilów Polskich we Lwowie, 21 egzemplarzy zarezerwowano dla Towarzystwa, a 78 przekazano do handlu księgarskiego. Dziełem tym oddano hołd swemu patronowi, słynnemu historykowi i bibliografowi. Następnie uwagę zwrócono na miłośnictwo książki na Pomorzu. Referat Tadeusza Pietrykowskiego Walenty Fiałek: senior bibliofilów pomorskich został opublikowany w 1929 r. i był przeznaczony dla osób biorących udział w II Zjeździe Bibliotekarzy i IV Zjeździe Bibliofilów Polskich w Poznaniu 29.05– 2.06.1929 r. Publikacją tą podkreślono niezwykłe zasługi pioniera bibliofilów pomorskich i zwrócono uwagę na bogactwo jego księgozbioru. Trzecią oficjalną publikacją Towarzystwa był jego statut: Statut Towarzystwa Bibliofilów im. Joachima Lelewela uchwalony na zebraniu konstytucyjnym dnia 17 lutego 1926 roku. Wydrukowano 75 egzemplarzy, a dla członków przygotowano specjalnie z tej okazji egzemplarze imienne. Niestety problemy finansowe nie pozwoliły na wydanie siedmiu drzeworytów Torunia, z okazji 700-lecia miasta, wykonanych przez artystę Józefa Kluskę z Wąbrzeźna. Jednak najpoważniejszym przedwojennym wydawnictwem były Wizerunki Kopernika Zygmunta Batowskiego, opublikowane 6 czerwca 1934 r. Dzieło to, ozdobione 18 ilustracjami, znacznie podniosło prestiż Towarzystwa i sprawiło, że rozwinęła się korespondencja z osobami zainteresowanymi tym wartościowym dziełem. Zgłaszali się po nie zarówno Polacy, jak i obcokrajowcy. Publikacja ta uświetniła obchody 700-lecia nadania Toruniowi praw miejskich. Nad publikacją i drukiem książki czuwał Zygmunt Mocarski oraz Józef Rogoziński. Z inicjatywy Zygmunta Mocarskiego wydano pracę Antoniego Liedtkego pt. Biblia Gutenberga w Pelplinie. Recenzja tej książki została zamieszczona przez Mocarskiego w czasopismach pomorskich: „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu” (1936 nr 7, s. 259-260) oraz w języku angielskim w „Baltic and Scandinavian Countries” (1937 nr 1, s. 126). W recenzji tej Mocarski podkreślił szczególne wartości naukowe publikacji, jak również wyjątkową szatę zewnętrzną i grafikę książki. Wszystkie prace charakteryzują się bardzo wysokim i niezwykle starannym poziomem wykonania, co jest dowodem tego, iż Towarzystwo rzeczywiście starało się dbać o wysoki poziom estetyczny książek polskich.
« poprzednia | następna » |
---|