Astroinstrumenty Jana Heweliusza

 


 

Wystawa w Książnicy Kopernikańskiej 12-31.05.2022

Organizatorzy: Książnica Kopernikańska w Toruniu, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Toruniu

Patronat medialny: "Urania - Postępy astronomii"

Patroni: Hevelianum, Parafia Ewangelicko-Augsburska w Toruniu

W XVII-wiecznym Gdańsku przy ulicy Korzennej powstało i działało doskonale wyposażone obserwatorium astronomiczne. Jan Heweliusz prowadził w nim obserwacje, początkowo samodzielnie, później wraz ze swym najlepszym asystentem, czyli żoną Elżbietą. Nazywał je "dostrzegalnią", a także "Gwiezdnym Grodem". Na obszernym tarasie swych gdańskich kamienic przyjmował znakomitych gości, naukowców i królów.

Wykorzystywane w trakcie badań instrumenty astronomiczne, do pomiarów położeń i ruchów ciał niebieskich oraz lunety do badania ich natury fizycznej, samodzielnie konstruował i budował. Były one nie tylko przydatne w trakcie prowadzenia badań, ale i piękne, bowiem również, je ozdabiał.

Heweliusz utrwalił swe astro urządzenia na rycinach, które zamieścił w swych pracach – był bowiem nie tylko astronomem, ale i rytownikiem i właścicielem drukarni. Możemy podziwiać sekstanty i kwadranty, atrakcyjne, jak ażurowa biżuteria (gdyby nie ich rozmiary) oraz lunety imponujące długością, czy ich pomysłowe mocowania (m.in. do balustrady tarasu), a także wiele innych części urządzeń, nad których konstrukcją mozolił się w swej pracowni.

Dzieła Heweliusza, które autor ofiarował bibliotece toruńskiego, protestanckiego Gimnazjum Akademickiego, przetrwały, są w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Na wystawie zostaną zaprezentowane wzmiankowane ryciny – miedzioryty, obrazujące warsztat pracy znakomitego astronoma. W dużej mierze pochodzą one z jego dzieła Machinae coelestis cz. 1.


Więcej informacji o wydarzeniach Heweliuszowych na FB KK i witrynie internetowej

https://ksiaznica.torun.pl/aktualnosci.html

https://ksiaznica.torun.pl/aktualnosci/1098-12-31-maja-astroinstrumenty-jana-heweliusza-wystawa-posterowa.html

https://www.facebook.com/events/745543856620450